Ceny energii elektrycznej nie są cenami regulowanymi przez podaż i popyt, mimo iż w Polsce dostawców energii elektrycznej jest kilku to podstawy cen i ogólne warunki ich rozliczania określa Urząd Regulacji Energetyki w wydawanych przez siebie decyzjach na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne oraz Rozporządzenia Ministra Energii z dnia 6 marca 2019 r. Rozporządzenie dzieli ceny prądu na taryfy, a dokładniej na grupy taryfowe, tzw. taryfy prądu.
Taryfy prądu – definicja i przesłanki wyboru
Definicja, jaką określa rozporządzenie, opisuje grupę taryfową, jako grupę odbiorców, kupujących energię elektryczną lub korzystających z usługi przesyłania, lub dystrybucji energii elektrycznej albo usługi kompleksowej, dla których stosuje się jeden zestaw cen lub stawek opłat i warunków ich stosowania.
Firmy będące sprzedawcą energii elektrycznej mogą dowolnie ustalać dostępne u niego taryfy, lecz to rozporządzenie narzuca zasady ich kształtowania i podziałów. W związku, z czym pomimo pewnej dowolności na rynku ceny prądy jednak mają pewne ograniczenia i nie można ich w pełni dowolnie ustalać. Toteż oferty cen prądu przedstawiane poprzez poszczególne firmy są bardzo porównywalne.
Świadomy nabywca powinien najlepiej sprawdzić swoje potrzeby oraz dostępne plany taryfowe i dzięki temu możemy skutecznie obniżyć rachunki za prąd, a także w aspekcie ekologii skutecznie obniżyć bezproduktywne zużycie. Mówimy tu o pozostawianiu włączonych urządzeń, tryb stand by, oraz o użytkowaniu urządzeń AGD tylko wtedy gdy są nam niezbędne. Sprawdzić i ewentualnie wymienić należałoby też te urządzenia, które zużywają zbyt wiele energii, czyli nie są energooszczędne. Pomimo wydatku jednorazowego na wymianę jeszcze sprawnego urządzenia w rozłożeniu rocznym, a nawet kilku letnim zyskujemy dużo większe oszczędności.
Taryfy prądu i ich podział
W Polsce funkcjonuje pięciu dostawców, przesyłających do gospodarstw domowych energię elektryczną. Są to m.in. Enea, PGE. Taryfy tzw. prądu podzielone są na kilka grup odbiorców, lecz najważniejszym ze względu na ilość użytkowników są pojedyncze gospodarstwa domowe i to dla nich wydzielono grupę taryfy prądu oznaczoną literą G (np. taryfa g12 i inne tak numerowane). Taryfy na dostawy prądu podzielono na grupy, zgodnie z którymi sporządza się oferty cenowe, główne taryfy to:
- taryfa G11 – taryfa jednostrefowa, jest to taryfa ze stałą ceną za prąd w ciągu doby,
- taryfa G12 – taryfa dwustrefowa (strefy: dzienna, nocna), jest to taryfa z dwoma stawkami cenowymi w ciągu doby. Taniej zapłacimy między 13:00 a 15:00 i między 22:00 a 6:00,
- taryfa G12w – taryfa dwustrefowa (strefy: szczytowa, pozaszczytowa), taryfa cen prądu dwustrefowa, ze strefami szczytową i pozaszczytową, rozszerzonymi o soboty i niedziele,
- taryfa G12n – taryfa dwustrefowa (strefy: szczytowa, pozaszczytowa) jest to taryfa prądu dwustrefowa, ze strefą pozaszczytową rozszerzoną o niedzielę,
- taryfa G13 – taryfa trójstrefowa, w której ceny prądu a przede wszystkim rozliczeniowa doba podzielona jest na okresy: przedpołudniowy, popołudniowy i pozostałe godziny doby.
Odczytując oznaczenia konkretnej taryfy prądu wiemy już, że G oznacza gospodarstwo domowe. Drugi znak w oznaczeniu taryfy prądu (1 lub 2) odnosi się do mocy umownej – w uproszczeniu, „1” oznacza moc nie większą, niż 40 kilowatów (kW), „2” oznacza moc większą niż 40kW.
Trzeci znak w opisie taryfy prądu (1, 2, 3 lub 4) oznacza liczbę stref czasowych – przykładowo „2” oznacza, że są dwie strefy czasowe (na przykład godzinny dzienne i nocne) itd.
Ewentualny czwarty znak dla taryfy prądu oznacza sposób rozliczania stref czasowych– przykładowo „b” oznacza podział na strefę dzienną i nocną, „a” podział na strefę szczytową i poza-szczytową, „w” z kolei oznacza, że poza podziałem na strefę nocną i dzienną (czyli cechy oferty „b”) taryfa oferuje niższe ceny brutto również w weekend. Przedstawione powyżej taryfy rozliczane cą na podstawi umowy i dostarczanych przez dostawcę faktur, natomiast dostępne są jeszcze taryfy tzw. przedpłatowe. Taryfa G11P lub taryfa G11E w taryfach tych prąd zakupuje się w systemie prepaid.
Jaka taryfa jest dostosowana do indywidualnych potrzeb? Krok po kroku
Oszczędzanie prądu można zacząć od zmiany sprzedawcy, od wymiany starych nie energooszczędnych urządzeń, a także wyłączaniem tych, które mniej używamy, lecz niewłaściwie dobrana taryfa prądu może spowodować, iż za prąd nadal będziemy płacić wysokie rachunki, ponieważ nadal cena za prąd jest niedostosowana do nas. Przy wybieraniu taryfy należy kierować się kilkoma ważnymi i indywidualnymi dla każdego odbiorcy prądu, czynnikami, w których cena za usługę dostawy nie jest jedynym elementem. Nasze rachunki za prąd zależą od naszych specyficznych, indywidualnych potrzeb a co za tym idzie od zużycia prądu w ciągu doby. Na samym początku walki o niższe rachunki za prąd musimy przeanalizować, w jakich godzinach lub dniach zużywamy najwięcej prądu, być może dni weekendowe i świąteczne są dla naszego gospodarstwa bardzo ubogie w zapotrzebowanie na prąd. Każdy sprzedawca, przygotowując oferty na sprzedaż energii elektrycznej, dzieli dobę zwykle na podobne strefy czasowe i są to:
- 22:00 – 6:00 – tzw. dolina nocna,
- 6:00-13:00 – tzw. szczyt przedpołudniowy,
- 13:00 – 15:00 – stzw. dolina dzienna,
- 15:00-22:00 – tzw. szczyt popołudniowy.
Jak dobrać konkretną ofertę?
Oferty przedstawiane przez firmy zapewniające dostawy prądu należy dokładnie sprawdzić i uwzględnić wszelkie informacje o naszym zapotrzebowaniu w prąd w ciągu doby. Patrząc na powyższe strefy czasowe i wymienione wcześniej taryfy cen prądu należy zakładać, że taryfa G11 jest odpowiednia dla osób przebywających stale w domu i korzystających z prądu w ciągu doby bardzo równomiernie. Stąd ta oferta posiada stałą cenę dla jednakowego zużycia dobowego prądu będzie najlepszym wyborem. Taryfa G11 będzie odpowiednią taryfą także da osób, które w dni wolne, święta i weekendy zwykle przebywają poza domem i ich zużycie prądu jest wtedy znikome. G12w taryfa strefowa jest najlepszym rozwiązaniem dla gospodarstw domowych wykorzystujących najwięcej prądu w poza godzinami szczytu określonymi przez dostawcę. Taryfa ta jest stworzona także dla osób, które potrzebują niższą stawkę za zużycie prądu także w weekendy.
Taryfa G12 polecana jest dla gospodarstw domowych, w których największe zużycie na energie elektryczną jest nocą, np. w mieszkaniach, czy domach w których wykorzystanie urządzeń AGD takich jak pralka, czy zmywarka zaplanowane jest w godzinach nocnych i wieczornych, w których cena za prąd jest niższa. G12 to także odpowiednia taryfa dla gospodarstw, w których w ciągu dnia domownicy przebywają poza domem i wracają wieczorem. G12 to taryfa dla osób, którym odpowiada niższa cena za prąd w konkretnych godzinach w ciągu dnia. Ofertę konkretnej taryfy i wybranego dystrybutora należy dokładnie przeanalizować.
Jak zmienić taryfę energii elektrycznej?
Kiedy już dobierzemy konkretną ofertę, znajdziemy odpowiadająca nam taryfę, to zmiany dokonujemy na podstawie nowej lub aneksowanej umowy na dostawę prądu. Takiej zmiany możemy dokonać jedynie raz w roku. Istotnym faktem przy planowanej przez nas zmianie umowy jest wcześniejszy kontakt z dostawcą, ponieważ niektóre przejścia z jednej na drugą taryfę wymagają także zmiany licznika energii. Jest tak np. przy przejściu z taryfy jednostrefowej na taryfę dwustrefową bądź inną. Zmiana taka też wymiana będzie poprzez wybór np. taryfy przedpłatowej. Należy też zaznaczyć, iż koszty wymiany licznika leżą po stronie sprzedawcy prądu.
Jak więc widać np. posiadanie stałej ceny za prąd przy taryfie może być źródłem zysków dla konkretnych użytkowników, równomiernie korzystających z prądu. Inne taryfy działają podobnie – zyskują przy nich użytkownicy o bardzo wyraźnych preferencjach korzystania z prądu. Toteż dowodzi, że świadomie wybierając taryfę zużycia prądu, dostosowaną do rytmu życia jego domowników, godzin wykonywanych prac domowych, można wiele zyskać.
